Κυριακή 21 Ιανουαρίου 2007

Romeo + Juliet


Είναι πραγματικά αμέτρητες οι διασκευές που έχει γνωρίσει η Σεξπηρική τραγωδία, και φαντάζομαι ότι θα εξακολουθήσουν εξίσου πολλές χάρη στην διαχρονικότητά της. Τα δύο φύλα άλλωστε ποτέ δεν θα πάψουν να ερωτεύονται (σε οποιονδήποτε δυνατό συνδυασμό) και το θέμα ποτέ δεν θα γίνει αδιάφορο. Και ο κινηματογράφος με τη σειρά του, ποτέ δεν θα σταματήσει να αναπαράγει τον μύθο αυτό, είτε με συμμορίες μαύρων και κινέζων και φόντο μια αμερικάνικη μεγαλούπολη είτε με βρικόλακες και λυκάνθρωπους σε γοτθικά σκηνικά είτε με Ρώσους και Αμερικάνους πρόξενους σε κάποια φανταστική χώρα και πάει λέγοντας. Στη γενική μετριότητα όμως των Σεξπηρικών διασκευών μερικά έργα ξεχωρίζουν σαν τη μύγα μες στο γάλα και τέτοιο είναι και η δεύτερη ταινία του Baz Luhrmann.


Έχουμε να κάνουμε με ένα πλήρη εκμοντερνισμό του κλασσικού έργου, σε σοβαρό πάντα ύφος. Φυσικά όχι με τον τρόπο που το έκαναν οι προαναφερόμενες ταινίες αλλά με έναν ιδιότυπο pop τρόπο. Και η λέξη pop είναι εδώ η λέξη κλειδί (όπως και στο εκθαμβωτικό Moulin Rouge που ακολουθεί στη φιλμογραφία του Luhrmann). Το πρώτο μέγα τόλμημα; Το πρωτότυπο κείμενο χρησιμοποιείται κι εδώ. Μόνο που τα σπαθιά γίνονται πιστόλια, η Βερόνα μια σύγχρονη μεγαλούπολη, τα ερωτικά φίλτρα ναρκωτικά χάπια, τα άλογα αυτοκίνητα και ου το καθ' εξής. Δεύτερο τόλμημα και μεγαλύτερο, απαλλάσσουμε την ταινία από κάθε τι κλασσικό, ή μάλλον για να είμαστε πιο σωστοί αναδημιουργούμε το κλασσικό σύμφωνα με τις επιταγές της εποχής μας. Και πραγματικά δεν σκέφτομαι κανέναν καταλληλότερο για να το κάνει αυτό από τον μεγαλομανή Αυστραλό σκηνοθέτη. Κι αυτό που πραγματικά χαίρομαι στη σκηνοθεσία είναι ότι δεν δείχνει κανένα σεβασμό σε κάθε κλασσικότροπη προσέγγιση του Σεξπηρικού έργου, αλλά μέσα απ' τους εναλλασσόμενους ρυθμούς (πότε ιλιγγιώδης και πότε αργοί) και τις πανταχού παρούσες πινακίδες δίνει ένα εντελώς μοντέρνο feeling στην ταινία. Κι αν είχαμε συνηθίσει μεσόκοπους ηθοποιούς με τέλεια αγγλική προφορά να ερμηνεύουν τα Σεξπηρικά κείμενα, εδώ έχουμε δύο φρέσκους και ανερχόμενους τότε star τον Leonardo DiCaprio και την Claire Danes να ενσαρκώνουν τους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Υστερικές φωνές και τρανταχτά γέλια συνοδεύουν τις απαραίτητες τραγικές, με την καλλιτεχνική έννοια, ατάκες. Υπερβολικά κιτς ενδυματολογία στον αντίποδα των θεατρικών φρου φρου φορεμάτων. Και πάνω απ' όλα ένα αρκούντως ποιητικό soundtrack να ακούγεται σε όλες τις κενές δραματουργικά σκηνές.


Σύμφωνα με τα λεγόμενα του, ο σκηνοθέτης θέλει σε κάθε του ταινία να υπερτονίζει, ή να ασχολείται αν θέλετε, με κάτι διαφορετικό, δηλ. με την μουσική στο Moulin Rouge και με τον ποιητικό-θεατρικό λόγο στο Romeo + Juliet, σ' αυτά μόνο αναφέρεται. {Ο ίδιος αποκαλεί τα τρία πρώτα του έργα σαν την τριλογία της Κόκκινης Κουρτίνας, και σαν στόχο είχε τη δημιουργία τριών φιλμ που θα απαιτούσαν και τη συμμετοχή του κοινού (ποτέ δεν κατάλαβα ακριβώς τι εννοούσε εδώ). Το μόνο σίγουρο είναι ότι στις ταινίες και ειδικά στο Romeo + Juliet, έχει καταφέρει να δημιουργήσει μια ατμόσφαιρα που πραγματικά βουτάει το θεατή στο σύμπαν της ταινίας, κι όσο κι αν ακούγεται κλισέ αυτό δε θα το χρησιμοποιούσα για πολλούς σύγχρονους σκηνοθέτες.} Κι αφού θέλησε να ασχοληθεί με τον ποιητικό λόγο πιστεύω πως δεν υπήρχε καλύτερο σενάριο για να τον βοηθήσει. Κανένας δεν μπορεί λοιπόν να τον κατηγορήσει για την ποιότητα των χαρακτήρων και των διαλόγων του. Αυτή όμως η μοντέρνα, θεατρική σχεδόν, αντίληψη του, ίσως ξενίσει πολλούς. Και για να έρθουμε πάλι στα περί pop που λέγαμε στην αρχή. Απ' τα όσα έχει κάνει μέχρι στιγμής μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τον Luhrmann σαν θιασωτή της pop κουλτούρας. Ότι δημιουργεί αναφέρεται σε συγκεκριμένη μερίδα του κοινού. Όσοι δεν αντέχουν τα κοριτσάκια που κλαίνε για τον χαμό του όμορφου Romeo, τον ξετσίπωτο συναισθηματισμό (μήπως τέτοιος δεν είναι και ο συναισθηματισμός του αυθεντικού Ρωμαίου;), και τις εντελώς τραβηγμένες σκηνές που μόνο στόχο έχουν τον εντυπωσιασμό καλύτερα να μην δουν αυτήν την ταινία. Το pop συναίσθημα διαποτίζει ολόκληρο το φιλμ, για να καταλήξει να το κάνει τελικά σημείο αναφοράς για το γούστο μιας ολόκληρης γενιάς. Ίσως και μόνο γι' αυτό, το εντυπωσιακό πόνημα του Luhrmann να έχει μια κάποια αξία.


Το τι διαδραματίζεται επί της οθόνης είναι λίγο πολύ σε όλους γνωστό. Θεωρώ ανούσιο να πούμε παραπάνω για τον μύθο της ταινίας. Γι' αυτό ας μείνουμε στην προσέγγιση. Είναι θέμα γούστου πλέον να αποδεχτεί ή όχι κάποιος την τραβηγμένη αυτή εκδοχή. Η ταινία μισήθηκε και λατρεύτηκε. Όσο αντικειμενικός κι αν θέλω να είμαι...


Βαθμός: 8.5


(The Movies Cult 19-03-2005)

Δεν υπάρχουν σχόλια: