Renaissance

Θα είμαι όσο πιο σύντομος γίνεται. Εκεί που το σύγχρονο σινεμά ψάχνει σε μεμονωμένες ομάδες (ουτέ καν εθνικές παραγωγές) τα επόμενα εκφραστικά του μέσα που θα ανανεώσουν τα είδη και οι νεαροί σινεφίλ ψάχνουν τις πρωτοποριακές ταινίες με το δίκαννο ανά χείρας έρχονται κάτι "ταινιίτσες" σαν το Renaissance και σε στέλνουν αδιάβαστο. Όταν στην Αμερική και την Ιαπωνία τα μεγάλα στούντιο του animation κατάφεραν δια της επανάληψης (θεματικής και ύφους οι πρώτοι, στυλιστικής οι δεύτεροι) να κορέσουν το ακόρεστο, είναι παράδοση πλέον μια δυο φορές το χρόνο να βγαίνει στην Ευρώπη η ταινία έκπληξη. Προς Θεού δεν το παίρνω πατριωτικά ως Ευρωπαίος (η Ε.Ε. είναι η πατρίδα μας πια :p), άλλωστε ενδιαφέρουσες και πρωτότυπες ταινίες πήραμε κι απ' τις προαναφερθείσες υπερδυνάμεις του animation αλλά από ανεξάρτητες κυρίως προσπάθειες.

Σε καμία περίπτωση το Rennaisance δεν είναι αριστούργημα. Φέρει μια μάλλον απλοϊκή υπόθεση, διαθέτει στις τάξεις του αστέρια... δευτέρου μεγέθους στο αγγλικό (=> διεθνές) voice-acting (με επικεφαλή τον Daniel Craig) και διατυμπανίζει αφελώς τις κλασικές επιρροές του (πράγμα που προσωπικά δεν με χαλάει - είναι ωραίο μια στο τόσο να ξαναθυμάσαι τα Blade Runner και τα Metropolis που κάποτε σαν νεανίας κι εσύ δόξασες). Προς τι θα μου πείτε ο παραπάνω πομπώδης πρόλογος... Λοιπόν ας πάρουμε τα πράγματα απ' την αρχή ξεκινώντας με το τι πραγματεύεται η ταινία.

Το σενάριο μας μεταφέρει στο Παρίσι του μέλλοντος όπου ένας σκληροτράχηλος αστυνομικός ξεκινά να ερευνά την μυστηριώδη εξαφάνιση μιας φερέλπιδος για τον επιστημονικό χώρο δεσποινίδος που με τη σειρά της ερευνούσε την ασθένεια της προγηρίας και κατά τα φαινόμενα είχε βρει κάτι πολύ περισσότερο από ένα απλό γιατρικό. Στην ιστορία υπάρχει ακόμη η ψηφιακά πανέμορφη Bislane, αδερφή της εξαφανισθείσας και εργαζόμενη σε βραδινό κλαμπ της πόλης. Με το που ξεκινάει η συλλογή των στοιχείων για τον ντετέκτιβ Karas (όπως ονομάζεται ο ήρωάς μας), αλλά και για τον θεατή, στην υπόθεση εμπλέκονται ακόμη μεγαλομαφιόζοι, συνάδελφοι του Karas, high-tech διαφανείς φύλακες και φυσικά διακεκριμένοι επιστήμονες σε υπαρξιακά αδιέξοδα, αφού τα πειράματά τους για ένα καλύτερο αύριο έφτασαν πολλά παιδιά στο θάνατο αλλά και την ανθρωπότητα, έστω και εν αγνοία της, μπροστά στο μεγαλύτερο ηθικό της δίλημμα. Σαν κερασάκι στην τούρτα σ' όλα αυτά τα γραφικά υπάρχει και η εταιρία-κολοσσός (η Avalon με τ' όνομα) που ελέγχει τα πάντα και προσπαθεί να σταματήσει με οποιονδήποτε τρόπο τον αστυνομικό πρωταγωνιστή απ' το να φτάσει στην συγκλονιστική αλήθεια...

Μ' άλλα λόγια τίποτα που να μην έχετε ξαναδεί, τίποτα που να μην είναι ήδη δοκιμασμένο. Είπαμε φουτουριστικό noir στα χνάρια του Blade Runner, καθόλου σκεπτόμενο και με ήρωες από... χαρτί. Κατά τη θέαση βέβαια ανακαλύπτουμε και άλλες ταινίες, από τις διάσημες του Lang (λόγω θέματος και της εξπρεσιονιστικής απεικόνισης του πανεθνικού Παρισιού) μέχρι το πρόσφατο I, Robot του Proyas (λόγω των βασικών γραμμών του σεναρίου). Το Renaissance παραμένει πιστό στις παραδοσιακές δομές που καθιέρωσαν τα κλασικά του είδους. Ατμόσφαιρα, μουσική με τη χάλκινη χροιά των πνευστών και αγωνία όπου κρίνεται σκόπιμο. Παρ' όλα τα δάνεια όμως οι σεναριογράφοι δεν καταφεύγουν στιγμή σε ακρότητες και λογικά η ταινία θα κρατήσει το ενδιαφέρον του μέσου θεατή μέχρι και την τελική αποκάλυψη (ω ναι, έχουμε κι εδώ κάποιου είδους έκπληξη στο φινάλε). Για το voice acting ούτε κουβέντα καθώς σε στιγμές καταντά αστείο, το ίδιο και μερικοί διάλογοι.

Όπως θα έχετε καταλάβει όμως κι απ' τις πρώτες γραμμές αυτού του review το ζουμί της υπόθεσης είναι αλλού. Φυσικά αναφέρομαι στο υψηλής ποιότητας animation που περιέχεται στη μιάμιση ώρα του φιλμ. Ξεκινάμε με την εξής θέση: Στις ταινίες εμψύχωσης βρίσκεται το σινεμά του μέλλοντος. Εν μέρη συμφωνώ, όχι μόνο γιατί μιλάμε για ένα ραγδαία εξελισσόμενο είδος που ευνοείται απ' την πρόοδο τεχνολογίας με τρόπο που το παραδοσιακό σινεμά δεν μπορεί (κι αυτό οφείλεται στα χέρια που διαθέτουν τα κεφάλαια), αλλά και γιατί με το animation ένας δημιουργός μπορεί να φτιάξει απενοχοποιημένα ότι θέλει, να ζωντανέψει με όποιον τρόπο γουστάρει το παραμικρό αποκύημα της φαντασίας του. Κι αυτό πολύ πιο εύκολα και φτηνά απ' ότι με τα αληθοφανή οπτικά εφέ. Στο Renaissance ας πούμε ο "μάστορας" Christian Volckman φτιάχνει ένα φαντασμαγορικό Παρίσι του μέλλοντος με πολλά επίπεδα, αλλά και χαρακτηριστικά μνημεία της πόλης, όπως η γοτθική Παναγία των Παρισίων και το ιστορικό μετρό, να σηματοδοτούν τον τόπο δράσης της ταινίας. Φτιάχνει τους διάφανους στρατιώτες και την φωτεινή λευκή φυλακή της Ilona (η νεαρή επιστήμονας που λέγαμε στην αρχή). Αν μιλούσαμε για συμβατικό σινεμά όλα αυτά για ένα φιλμ που προέρχεται κατά κύριο λόγο απ' το Λουξεμβούργο θα ήταν απαγορευτικά δεν νομίζετε; Φυσικά και υπάρχουν ατέλειες στο τελικό αποτέλεσμα που σίγουρα δεν θα υπήρχαν αν μιλάγαμε για μια ταινία βγαλμένη απ' τα στούντιο της Pixar. Για παράδειγμα, η ταινία εμπίπτει στο motion-capture animation (μεγάλο είδος οι ταινίες εμψύχωσης με πολυάριθμα υποείδη... και συνεχώς αυξάνονται) τεχνική κατά την οποία χρησιμοποιούνται πραγματικοί ηθοποιοί που τοποθετούν αισθητήρες στις κληδώσεις και τα, ας τα πούμε, γεωμετρικά κέντρα των βασικών μερών του σώματος (κεφάλι, στομάχι, πλάτη, μηροί κτλ...) και έτσι οι κινήσεις τους καταγράφονται από υπολογιστές. Στην συνέχεια πάνω σε αυτές τις κινήσεις στήνονται και οι μορφές των ψηφιακών ηρώων του φιλμ. Όπως καταλαβαίνετε κάτι τέτοιο προϋποθέτει πολλή δουλειά απ' το ειδικό επιτελείο μιας κινηματογραφικής παραγωγής και εδώ ο Volckman και η παρέα του την έχουν κάνει και με το παραπάνω. Υπάρχουν όμως στιγμές που το περπάτημα ειδικά της Bislane φαίνεται εντελώς "ψεύτικο". Στον αντίποδα βέβαια υπάρχουν και εκπληκτικές στον εν λόγω τομέα σκηνές όπως ο διάλογος του πρωταγωνιστικού ζεύγους μέσω μιας υδατοκυλισμένης τζαμαρίας (πραγματικά εντυπωσιακό).

Τώρα θα πει κάποιος αφού υπάρχουν ατέλειες γιατί Renaissance κι όχι Dreamworks ή Pixar που όλα κυλάνε ρολόι. Πάμε λοιπόν σε όσα λέγαμε στην αρχή. Το πιο ευχάριστο με την ταινία που εξετάζουμε είναι ότι παίρνει το animation, που πριν κάνα δίλεπτο σας το βάφτισα εκφραστικό μέσο, και το πηγαίνει στα άκρα του. Σχεδόν αποκλειστικά ασπρόμαυρο (υπάρχουν και οι "παιδικές" ζωγραφιές) με οξύτατες γωνίες και αφοπλιστικά γκρο, μοιάζει μίλια μακριά με οτιδήποτε άλλο mainstream έχουμε δει στο χώρο. Οι δημιουργοί με οδηγό το προσωπικό τους όραμα για ένα διασκεδαστικό noir τολμούν και παρουσιάζουν κάτι νέο και αρτιστικά υπέροχο την ώρα που οι διάσημοι συνάδελφοί τους έχουν πέσει σ' ένα φαύλο κύκλο και δεν λένε να βγουν. Στην τεχνοτροπία του και τον τρόπο σκέψης το Renaissance ίσως είναι πιο κοντά στα ιαπωνικά πρότυπα, αλλά και πάλι πετυχαίνει κάτι ανάλογο μ' αυτό που οι συμπαθείς Ασιάτες έχουν να παρουσιάσουν απ' τη δεκαετία του '80 όταν οι εκεί κομίστες μεταπηδούσαν στον κινηματογράφο φτιάχνοντας κάθε μέρα (που λέει ο λόγος) κι από ένα νέο ρεύμα. Κι αυτό το καταφέρνει εκμεταλλευόμενο μερικές απ' τις παλιότερες συμβάσεις του σινεμά, ακολουθώντας ένα απ' τα πιο επιτυχημένα είδη καταφέρνοντας να το περάσει γυαλισμένο κι αστραφτερό στους μοντέρνους σινεφίλ. Δεν αρνείται δηλαδή τον παραδοσιακό κινηματογράφο (λόγος που πολλοί αντιπαθούν τα "κινούμενα") αλλά παίρνει βασικές δομές, όπως αυτές του film noir, και τις παρουσιάζει όπως δεν τις έχουμε ξαναδεί...

Αυτά τα ολίγα για σήμερα. Ενδώσετε οπωσδήποτε στην ασπρόμαυρη ψυχαγωγία που σας προσφέρει το φιλμ, όχι γιατί σ' αυτό θα ανακαλύψετε το να ζει κανείς ή να μη ζει... για πάντα (μιλάμε για θέματα που τα έχουμε λήξει απ' την παιδική ηλικία) αλλά για να βιώσετε κι εσείς διά της οράσεως (αν δεν έχετε ήδη) την μοναδική εικονοκλαστική προσέγγιση του Volckman. Ελπίζουμε τούτη η αξιόλογη παραγωγή να αποτελέσει φάρο ως προς τις προθέσεις και τον εκμοντερνισμό στην απεικόνιση για καλύτερες και πιο ολοκληρωμένες ταινίες στο μέλλον.

Βαθμός: 6

(The Movies Cult 11-01-07)