Στα 70's ο Robert Altman αρχίζει να μοιράζει αριστουργήματα, με πρώτο και ενδεικτικότερο ίσως το McCabe and Mrs Miller. Με την πολυετή του απασχόληση στο τηλεοπτικό τμήμα της Warner (της σειρές της οποίας προέβαλλε το κραταιό ABC) έχει παράλληλα διαμορφώσει το καθαρά δικό του σκηνοθετικό στυλ που από νωρίς τον ήθελε διαχειριστή πολλών ετερόκλητων χαρακτήρων και διεκπεραιωτή των πλέον καυστικών ιστοριών (μερικές φορές νομίζω ότι ο όρος "ψηφιδωτό χαρακτήρων" εφευρέθηκε γι' αυτόν).
Όσοι έχουν ένα έστω μικρό δείγμα του έργου του καταλαβαίνουν πως τυπικός Altman σημαίνει εντελώς ασύμβατος κινηματογράφος. Γι' αυτό και συνήθως στις αναφορές στον δημιουργό απουσιάζει το εκπληκτικό Images, μια ταινία ταγμένη ολοκληρωτικά στο είδος της (ψυχολογικός τρόμος) και ταυτόχρονα απόδειξη του πρώιμου μεγαλείου του σκηνοθέτη.
Οι βασικές επιλογές του Altman καθιστούν την ταινία αρχετυπική: τίποτα πιο κλασικό για μια ταινία τρόμου τοποθετημένη σε ένα εξοχικό στο δάσος, τίποτα το λιγότερο αναμενόμενο από μια νοητικά και ψυχικά διαταραγμένη απομονωμένη ηρωίδα, φυσικά δεν ξεχνάμε και το φινάλε με την αποκάλυψη στο μπάνιο. Η χρήση της κάμερας, που ασπάζεται το βλέμμα της πρωταγωνίστριας στις περισσότερες των περιπτώσεων, και η ατμοσφαιρική φωτογραφία, πάντα σε συνδυασμό με τα δάση της Ιρλανδίας, βοηθούν την εξαιρετική Susannah York να αποδώσει τη σύγχυση του χαρακτήρα της (μάλιστα για αυτό το ρόλο της βραβεύτηκε στο φεστιβάλ των Καννών). Είναι τα φαντάσματα που συναντά προϊόν της de facto ζωηρής φαντασίας της (η κυρία τυγχάνει συγγραφεύς) ή οι μεταφυσικές της εμπειρίες εμπεριέχουν κάτι το απτό όπως φαίνεται να προκύπτει απ' τις μαρτυρίες των γύρω της..;
Ο σκηνοθέτης για την τελική λύση του μυστηρίου θέλησε να θέσει τη συγγραφέα συνηρπασμένη απ' την πρόοδο της σχετικά με το παιδικό μυθιστόρημα που ετοιμάζει και κατ' επέκταση εύκολο έρμαιο της ίδιας της φαντασίας. Το ευτύχημα γι' αυτόν ήταν ότι η πρωταγωνίστρια κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων έγραψε στ' αλήθεια το βιβλίο που αφηγείται σε όλη την ταινία (ονομάζεται In Search of Unicorns). Έτσι, τουλάχιστον μέχρι το οργιώδες βράδυ της Kathryn/York, η ταινία ακολουθεί την μεταφυσική τροπή που γεννά η φαντασία της συγγραφέως. Με την εξόντωση και του τελευταίου της "εχθρού" (που δεν θα μπορούσε να είναι άλλος απ' τον ίδιο της τον εαυτό) ο Altman είναι έτοιμος να ανατρέψει το φαινομενικό θρίαμβο του φανταστικού προς όφελος ενός ορθολογιστικού τρόμου (που, σας πληροφορώ, προκύπτει από μια εντελώς αληθινή πάθηση).
Ο τρόπος που επιτυγχάνεται αυτή η ανατροπή, αν και υποδειγματικός, "κατάφερε" να μπερδέψει τους περισσότερους απ' το κοινό των φεστιβάλ της εποχής. Το Images αν και αγοράστηκε απ' την Columbia στην αγορά των Καννών τελικά δεν βρήκε καν κανονική διανομή στις αίθουσες.
O Altman παρ' όλη την κακομεταχείριση της ταινίας του είχε παίξει με τους κανόνες που δέχονταν όλοι (θυμίζουμε τότε ήταν ήδη σε θέση να επιβάλλει τους δικούς) και είχε κερδίσει. Το ότι δεν το κατάλαβε σχεδόν κανείς θα μπορούσε να είναι η αυταπόδειξη (αστειεύομαι προφανώς), πάνω απ' όλα όμως πήρε τα πιο σφοδρά κλισέ των ψυχολογικών θρίλερ (και της χιτσκοκικής κυρίως παράδοσης) και με την ορθή χρήση τους προς δόμηση μιας αγχωτικής ατμόσφαιρας, έφτιαξε ένα συναρπαστικό και διόλου συνηθισμένο φιλμ.
ΥΓ. Πέρασε σχεδόν ένας χρόνος κι ακόμη να το χωνέψω.
Όσοι έχουν ένα έστω μικρό δείγμα του έργου του καταλαβαίνουν πως τυπικός Altman σημαίνει εντελώς ασύμβατος κινηματογράφος. Γι' αυτό και συνήθως στις αναφορές στον δημιουργό απουσιάζει το εκπληκτικό Images, μια ταινία ταγμένη ολοκληρωτικά στο είδος της (ψυχολογικός τρόμος) και ταυτόχρονα απόδειξη του πρώιμου μεγαλείου του σκηνοθέτη.
Οι βασικές επιλογές του Altman καθιστούν την ταινία αρχετυπική: τίποτα πιο κλασικό για μια ταινία τρόμου τοποθετημένη σε ένα εξοχικό στο δάσος, τίποτα το λιγότερο αναμενόμενο από μια νοητικά και ψυχικά διαταραγμένη απομονωμένη ηρωίδα, φυσικά δεν ξεχνάμε και το φινάλε με την αποκάλυψη στο μπάνιο. Η χρήση της κάμερας, που ασπάζεται το βλέμμα της πρωταγωνίστριας στις περισσότερες των περιπτώσεων, και η ατμοσφαιρική φωτογραφία, πάντα σε συνδυασμό με τα δάση της Ιρλανδίας, βοηθούν την εξαιρετική Susannah York να αποδώσει τη σύγχυση του χαρακτήρα της (μάλιστα για αυτό το ρόλο της βραβεύτηκε στο φεστιβάλ των Καννών). Είναι τα φαντάσματα που συναντά προϊόν της de facto ζωηρής φαντασίας της (η κυρία τυγχάνει συγγραφεύς) ή οι μεταφυσικές της εμπειρίες εμπεριέχουν κάτι το απτό όπως φαίνεται να προκύπτει απ' τις μαρτυρίες των γύρω της..;
Ο σκηνοθέτης για την τελική λύση του μυστηρίου θέλησε να θέσει τη συγγραφέα συνηρπασμένη απ' την πρόοδο της σχετικά με το παιδικό μυθιστόρημα που ετοιμάζει και κατ' επέκταση εύκολο έρμαιο της ίδιας της φαντασίας. Το ευτύχημα γι' αυτόν ήταν ότι η πρωταγωνίστρια κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων έγραψε στ' αλήθεια το βιβλίο που αφηγείται σε όλη την ταινία (ονομάζεται In Search of Unicorns). Έτσι, τουλάχιστον μέχρι το οργιώδες βράδυ της Kathryn/York, η ταινία ακολουθεί την μεταφυσική τροπή που γεννά η φαντασία της συγγραφέως. Με την εξόντωση και του τελευταίου της "εχθρού" (που δεν θα μπορούσε να είναι άλλος απ' τον ίδιο της τον εαυτό) ο Altman είναι έτοιμος να ανατρέψει το φαινομενικό θρίαμβο του φανταστικού προς όφελος ενός ορθολογιστικού τρόμου (που, σας πληροφορώ, προκύπτει από μια εντελώς αληθινή πάθηση).
Ο τρόπος που επιτυγχάνεται αυτή η ανατροπή, αν και υποδειγματικός, "κατάφερε" να μπερδέψει τους περισσότερους απ' το κοινό των φεστιβάλ της εποχής. Το Images αν και αγοράστηκε απ' την Columbia στην αγορά των Καννών τελικά δεν βρήκε καν κανονική διανομή στις αίθουσες.
O Altman παρ' όλη την κακομεταχείριση της ταινίας του είχε παίξει με τους κανόνες που δέχονταν όλοι (θυμίζουμε τότε ήταν ήδη σε θέση να επιβάλλει τους δικούς) και είχε κερδίσει. Το ότι δεν το κατάλαβε σχεδόν κανείς θα μπορούσε να είναι η αυταπόδειξη (αστειεύομαι προφανώς), πάνω απ' όλα όμως πήρε τα πιο σφοδρά κλισέ των ψυχολογικών θρίλερ (και της χιτσκοκικής κυρίως παράδοσης) και με την ορθή χρήση τους προς δόμηση μιας αγχωτικής ατμόσφαιρας, έφτιαξε ένα συναρπαστικό και διόλου συνηθισμένο φιλμ.
ΥΓ. Πέρασε σχεδόν ένας χρόνος κι ακόμη να το χωνέψω.
4 σχόλια:
Ατόφιο αριστούργημα του Altman, μαζί με το Quintet και το Three Women η πιο ιδιόμορφη και παιγνιώδης ταινία του. ¨Εκτακτη η αναφορά σου αγαπητέ zubi.
Να προσθέσω ότι η ταινία διαθέτει ίσως το καλύτερο soundtrack του John Williams...
Σ' ευχαριστώ φίλτατε Μπουκάτσα. Να παραδεχτώ ότι δεν γνώριζα τον συνθέτη του εξαίρετου αυτού soundtrack και ομολογώ εκπλήσσομαι απ' το όνομα που αποκαλύπτεις (γενικά δεν τον πολυπάω τον τύπο).
¨Ειναι άραγε ο "γνωστός" John Williams; :P (είδες τι κάνουν οι κακές παρέες;;;)
Δημοσίευση σχολίου