Το γερμανο-σέρβικο Klopka, ελληνιστί Η Παγίδα, ήταν απ' τις ταινίες που ξεχώρισαν στο πολύ δυνατό βαλκανικό τμήμα του τελευταίου φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Θεματικά συγγενεύει με το επίσης φετινό Όνειρο της Κασσάνδρας του Woody Allen, μόνο που ο ταλαντούχος και σχετικά νεαρός Srdjan Golubovic (θυμηθείτε και τον Κινούμενο Στόχο) αποδεικνύεται στην πράξη πολύ ανώτερος του βετεράνου συναδέλφου του.
Η ιστορία για να καταλαβαίνουν και όσοι δεν έχουν δει κανένα απ' τα δύο φιλμ, θέλει έναν απελπισμένο Σέρβο πατέρα να δέχεται μια παντελώς ανήθικη πρόταση από έναν άγνωστο: ο Mladen θα πρέπει να σκοτώσει έναν επιχειρηματία-μαφιόζο και σαν αντάλλαγμα θα μπουν στο λογαριασμό του όλα τα χρήματα που χρειάζεται η εγχείρηση του γιου του που υποφέρει από τερματικής μορφής καρδιοπάθεια. Μπορεί φυσικά απλά να αρνηθεί και να περιμένει μια σωτήρια κατάθεση στον λογαριασμό που δημοσίευσε στην εφημερίδα, δίπλα απ' τις μικρές αγγελίες.
Οι οικογενειακοί δεσμοί παραμένουν για να υπενθυμίσουν την κάποτε ενωμένη Γιουγκοσλαβία, ο υπόκοσμος είναι κι εδώ παρών για να δείξει πως στην σημερινή μεταβατική κατάσταση βασιλεύει ο οπορτουνισμός και οι επιτήδιοι, γενικώς ο σκηνοθέτης συνεχίζει τους προβληματισμούς της προηγούμενης του ταινίας. Ενώ εκεί είχε "απλούστατα" καταπιαστεί με τον εμφύλιο, τώρα πάει ένα βήμα παραπέρα παρουσιάζοντας ως ασθενές 11χρονο το συνομήλικο κράτος της Σερβίας. Επαναδιατυπώνω ορθότερα: μετά τον πόλεμο υφίσταται γεοπολιτικώς η χώρα της Σερβίας (για την ακρίβεια Σερβία-Μαυροβούνιο αλλά πάνε κι αυτοί τους φύγανε). Καρδιά της χώρας το σερβικό κράτος που έχει αναλάβει την αναδόμηση της. Το κράτος παραπαίει και ασθενεί την ίδια ώρα που οι υπάλληλοί του παρακολουθούν από μέσα την κατάσταση χωρίς να μπορούν να βοηθήσουν, περιμένοντας απλά εξωτερική βοήθεια. Όλα τα παραπάνω περιγράφονται σε ένα εξαιρετικά δομημένο σενάριο και αντανακλόνται κυρίως στο πρωταγωνιστικό ζεύγος (ο Μλάντεν είναι αρχιτέκτονας-υπάλληλος σε χρεωκοπημένη δημόσια κατασκευαστική και η σύζυγος του δασκάλα σε δημόσιο σχολείο).
Η πυκνή πυρετώδης ατμόσφαιρα και το έντονο σασπένς που σα να υπερτερεί του δραματικού στοιχείου, βοηθούν τον Golubovic να αποτυπώσει μοναδικά την μεταστροφή του κεντρικού του ήρωα απ' την ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή στην απελπισία και το έγκλημα (με τον ίδιο τρόπο που ένας λαός απ' την εποχή της ελπίδας πέρασε σε dt στον εμφύλιο και την μιζέρια του σήμερα). Κάθε ηθική αξία κάμπτεται υπό το βάρος της ανάγκης για επιβίωση στο γκρίζο Βελιγράδι της Παγίδας. Σε απολύτως πραγματικό σκηνικό, με την κάμερα να επιμένει στο βλέμμα του λιτού κι απέριττου Nebojsa Glogovac. Εκεί που ο Allen πασχίζει να δημιουργήσει το αηθικό ολίσθημα με τους εξεζητημένους χαρακτήρες και τους διαλόγους του (και εξαντλείται σχετικά νωρίς), ο Golubovic φτιάχνει μια πλήρη, σχεδόν αψεγάδιαστη, παρεμφερή ταινία.
Η ιστορία για να καταλαβαίνουν και όσοι δεν έχουν δει κανένα απ' τα δύο φιλμ, θέλει έναν απελπισμένο Σέρβο πατέρα να δέχεται μια παντελώς ανήθικη πρόταση από έναν άγνωστο: ο Mladen θα πρέπει να σκοτώσει έναν επιχειρηματία-μαφιόζο και σαν αντάλλαγμα θα μπουν στο λογαριασμό του όλα τα χρήματα που χρειάζεται η εγχείρηση του γιου του που υποφέρει από τερματικής μορφής καρδιοπάθεια. Μπορεί φυσικά απλά να αρνηθεί και να περιμένει μια σωτήρια κατάθεση στον λογαριασμό που δημοσίευσε στην εφημερίδα, δίπλα απ' τις μικρές αγγελίες.
Οι οικογενειακοί δεσμοί παραμένουν για να υπενθυμίσουν την κάποτε ενωμένη Γιουγκοσλαβία, ο υπόκοσμος είναι κι εδώ παρών για να δείξει πως στην σημερινή μεταβατική κατάσταση βασιλεύει ο οπορτουνισμός και οι επιτήδιοι, γενικώς ο σκηνοθέτης συνεχίζει τους προβληματισμούς της προηγούμενης του ταινίας. Ενώ εκεί είχε "απλούστατα" καταπιαστεί με τον εμφύλιο, τώρα πάει ένα βήμα παραπέρα παρουσιάζοντας ως ασθενές 11χρονο το συνομήλικο κράτος της Σερβίας. Επαναδιατυπώνω ορθότερα: μετά τον πόλεμο υφίσταται γεοπολιτικώς η χώρα της Σερβίας (για την ακρίβεια Σερβία-Μαυροβούνιο αλλά πάνε κι αυτοί τους φύγανε). Καρδιά της χώρας το σερβικό κράτος που έχει αναλάβει την αναδόμηση της. Το κράτος παραπαίει και ασθενεί την ίδια ώρα που οι υπάλληλοί του παρακολουθούν από μέσα την κατάσταση χωρίς να μπορούν να βοηθήσουν, περιμένοντας απλά εξωτερική βοήθεια. Όλα τα παραπάνω περιγράφονται σε ένα εξαιρετικά δομημένο σενάριο και αντανακλόνται κυρίως στο πρωταγωνιστικό ζεύγος (ο Μλάντεν είναι αρχιτέκτονας-υπάλληλος σε χρεωκοπημένη δημόσια κατασκευαστική και η σύζυγος του δασκάλα σε δημόσιο σχολείο).
Η πυκνή πυρετώδης ατμόσφαιρα και το έντονο σασπένς που σα να υπερτερεί του δραματικού στοιχείου, βοηθούν τον Golubovic να αποτυπώσει μοναδικά την μεταστροφή του κεντρικού του ήρωα απ' την ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή στην απελπισία και το έγκλημα (με τον ίδιο τρόπο που ένας λαός απ' την εποχή της ελπίδας πέρασε σε dt στον εμφύλιο και την μιζέρια του σήμερα). Κάθε ηθική αξία κάμπτεται υπό το βάρος της ανάγκης για επιβίωση στο γκρίζο Βελιγράδι της Παγίδας. Σε απολύτως πραγματικό σκηνικό, με την κάμερα να επιμένει στο βλέμμα του λιτού κι απέριττου Nebojsa Glogovac. Εκεί που ο Allen πασχίζει να δημιουργήσει το αηθικό ολίσθημα με τους εξεζητημένους χαρακτήρες και τους διαλόγους του (και εξαντλείται σχετικά νωρίς), ο Golubovic φτιάχνει μια πλήρη, σχεδόν αψεγάδιαστη, παρεμφερή ταινία.
4 σχόλια:
Στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης;
Κι αυτή;
Μάλλον θα ήταν όταν έτρωγα τα τσουρέκια του Τερκενλή!
To "Όνειρο της Κασσάνδρας" μου άρεσε πολύ.
Θα το δω, καλό ακούγεται.
Δεν το έχω δει και δεν μπορώ να σχολιάσω, ενίσταμαι όμως βροντοφώνως για την απαράδεκτη υποτίμηση εκ μέρους σου της τελευταίας ταινίας του Woody (άμα θες, έλα να μου τα ψάλλεις στο κείμενο που έχω αναρτήσει στο blog)....
Γεια χαρά φίλε zubi! Αν με διάβασες θα καταλάβεις πως το κειμενό σου με βρίσκει τελίως αντίθετο!
Ενίσταμαι απόλυτα για όσα ευεργετικά καταλογίζεις στο σενάριο! Απ' την δική μου πλευρά ήταν ένα αδύναμο σενάριο, που σε όλες τις κρίσιμες(και όχι μόνο) σκηνές χολαίνει! Και η αδυναμία της ταινίας δεν περιορίζεται μόνο σε δαύτο, αλλά και σε έναν επιτήδειο μελλοδραματισμό, όπου το μοντάζ κόβωντας και ράβωντας ασταθής σκηνές παραμερίζει την υποκριτική δύναμη των ρόλων! Οι οποίοι αρκούνται σε βίαια και ξεσπάσματα μακρυά απ' την καρδιά μιας ουσιαστικής προσέγγισης!
Συμφωνώ μόνο για το σχόλιο σου γύρω από την παραπέουσα Σερβία, αν και τις αναφορές του Σέρβου, τις είδα ιδιαίτερα χοντροκομμένες!
Και για τον Woody με βρίσκες αντίθετο! Νομίζω πως η ταινία του υπερτερεί με άνεση από τούτη εδώ. Τοσο για το πιο φυσικό της αφήγησης του, αλλά και το πιο αυθεντικό των εικόνων του.
Ελπίζω να μην ακούστηκα επιθετικός :) !
Καθόλου kioy και σ' είχα διαβάσει κιόλας. Δεν σου κρύβω μάλιστα ότι εσύ κι ο Γιώργος ήσασταν οι αιτίες για την επιλογή τής συγκεκριμένης ταινίας :-) με την καλή έννοια πάντα.
Καταλαβαίνεις φυσικά ότι διαφωνώ για τον μελοδραματισμό, πιστεύω ότι ο σκηνοθέτης προωθεί το νοσηρό κλίμα και προσπαθεί κυρίως να φτιάξει ένα αγωνιώδες φιλμ. Απ' τη στιγμή μάλιστα που μιλάμε για μια ανάλογη της πραγματικής κατάσταση που δικαιολογείται σε κάθε επιλογή και κάθε βήμα του σεναρίου, δεν μπορώ να δεχθώ σε καμία περίπτωση τα γεγονότα της ταινίας ως μελό.
Μπουκάτσα έγραψα εκεί. Δες οπωσδήποτε την ταινία.
Sally ισάξιο των τσουρεκιών η ταινία. Κι όποιος έχει φάει απ' τα συγκεκριμένα ξέρει ότι δεν είναι καθόλου λίγο αυτό, έτσι;
Δημοσίευση σχολίου